Foto: Peter Nieuwenhuijsen

Haersmastate Niet toegankelijk voor publiek

.19e-eeuws neo-classicistisch landhuis met openbare tuin, in gebruik als kantoor.

Het huis

Dit gebouw werd in 1843 in opdracht van de in Leeuwarden geboren grietman van Smallingerland, Martinus Manger Cats, als woonhuis gesticht. Hij noemde het ‘Veldzicht’. Hij gaf opdracht voor een ontwerp aan de bekende architect Thomas Romein in Leeuwarden, die vele gebouwen in Fryslân had gebouwd, zoals de Beurs in Leeuwarden en het gemeentehuis van Menaldumadeel. Romein ontwierp een neo-classicistisch landhuis waar twee generaties Manger Cats woonden

Het gepleisterde gebouw heeft twee bouwlagen onder een schildkap. De voorgevel is aan de zijkanten afgesloten door geblokte hoekpilasters. Het middengedeelte springt iets vooruit. Hierin bevindt zich de ingang onder een balcon, dat door ijzeren zuilen wordt gedragen. Boven de openslaande deur is een afsluitende attieklijst met de naam Haersmastate aangebracht. Deze naam is vanaf ongeveer 1853 in gebruik. De state is de laatste decennia in gebruik als (flex)kantoor. Kort vóór 1990 is er een eigentijdse vleugel aan toegevoegd.

De tuin

Bij het gebouw hoorden een koetshuis en een tuinmanswoning. Het huis stond in een fraai aangelegde tuin met boomgaard en kas. De ontwerper hiervan was vermoedelijk tuinarchitect L.P. Roodbaard. De tuin, waarin enkele gedenktekens vóór de state, komt aan de achterkant uit bij de Rijks-HBS, een opvallend gebouw uit 1918.


Afbeeldingen